GEÇTİ SENEMİZ
Meğerse ne güzel geçermiş hayat
Serbestçe dolaşım özgür seyahat
Martın on birinde koptu bir feryat
Başımıza ne işler açtı senemiz
Edebiyat
İNSAN İNSANIN AYNASIDIR
Cahit Zarifoğlu 1940 ile 1987 yılları arasında yaşamış farklı bir insan, özgün bir dünyadır. Kısa hayatında uzun yıllar unutulmayacak eserlere imza atmış bir düşünce insanıdır.
HER ŞEYİN PARA ÜZERİNDE DÖNDÜĞÜ DÜNYA
Durmadan büyüyen, her an yeni boyutlar kazanan; kazandıkça gelişen, geliştikçe kazanan gayri insani sektörlerin hükümranlığına karşı şiirsel bir duruş.
BOŞ BİR TENEKEDİR DÜNYA
“Bir değirmendir dünya” diyor ya rahmetli Cahit Zarifoğlu, hakikaten öyle. Hiç durmadan çalışan, çalıştıkça insan ömrünü öğüten bir değirmen. Bugünlerde biraz hızlı çalışıyor sanki. Her gün nice insanları yolcu ediyoruz dar-ı bekaya. Çocukluğumun iki önemli karakteri, Ramazan Kurt ve Mehmet Kanat iki gün arayla vefat ettiler. Sadece üzülmedim, şok oldum. Ölüm bu kadar yakındı demek ha!
BU ÇOCUKLAR BİR HARİKA
Bu çocuklar bir harika
Uzaylarda geziyorlar
Ders ziline iki kala
Defter kitap diziyorlar
TÜRKİYE’M
Verelim biz tüm gardaşlar baş başa
Edirne’den Kars’a Van’dan Maraş’a
İzzetinle şerefinle bin yaşa
Bu dünyada tükenmeyen bakiyem
Anadolu’m güzel yurdum Türkiye’m
Ah Tamara!
Sen ki başka dünyanın erişilmez güzeli
Tarifte âciz kalır şuaranın gazeli
Süheyla gamzelerin nergislerle bezeli
Aşkın serin suyuna ah Tamara daldım ben
BİR GÖMLEK DİKTİRDİM KOLU DÜĞMELİ
Okuyacaksanız bu iki kitabı birlikte okumanızı öneriyorum âcizane. Yukarıda dediğim gibi, bu hikâyeler, Anadolu’nun “taşra” tabir edilen gerçek kitlesinin hayat terennümü. Yazar, halkın duyuş ve düşünüşünü, hissedişini yine halkın diliyle; tıpkı onların yaşamı gibi sade, safsatasız bir dille ele almış.
CAN AZERBAYCAN
İnancı bir, ahlâkı bir, özü bir
Gardaşımdır benim Can Azerbaycan
Evveli bir, ahiri bir, sözü bir
Gardaşımdır benim Can Azerbaycan
MAAŞ ALIP YATMAK
*Bu yazıda kendi yaşadıklarımı özetledim. Bilinsin ki bu hikâye, genel olarak, öğretmenlerin hikâyesidir.
YOĞUN BAKIMDA
İzzet çok güvenme dünya malına
Hem mıhına vurur hem de nalına
Biri daha binmiş ebed salına
Yürekleri dağlar yoğun bakımda
BUHRANLI YILLARIN ROMANI: YAĞMUR BEKLERKEN
Yağmur Beklerken, yazarın önemli eserlerinden biridir şüphesiz. İlk defa 1981 yılında yayımlanan roman, 1929 ekonomik buhranı ve ardından gelen 1930’lu yılların siyasi olaylarını konu edinir. Yağmur Beklerken, Dönemeçte isimli romanın devamı gibi. Açıkçası, Tarık Buğra okumaları yaparken bunun farkında olsaydım, önce bu eseri okumayı tercih ederdim. İki eser pek çok açıdan birbirine benziyor konu, dil ve anlatım bakımından.
TÜRKİYE’NİN EN GERÇEKÇİ AĞA ROMANI
Vahit Ağa’nın Atı Ölmez ve Yazarı Dr. Halil Alıcı, ulusal düzeyde pek bilinmeseler de Yaşar Kemal, Orhan Kemal, Yılmaz Güney’den eksik kalır yanları yok aslında. Bu toprakların feryadını dile getirmede çok daha derin izler bıraktılar bende, diyebilirim.
KORONANIN BOZUK DİLİ: SOSYAL MESAFE
Sonuç olarak, tedbirli olalım. Temizlik kurallarına dikkat edelim. Gerektiğinde maske de takalım, fiziksel mesafemizi de koruyalım diğer insanlarla ama gönüllerimizi bir olsun. Sosyal birlikteliğimiz, dayanışmamız, kardeşliğimiz hep devam etsin.
Sosyal olmaya devam edelim. Hem de fiziksel mesafemizi koruyarak.
ZENDİGA MİGZARA
Geçen haftaki “Zorunlu Göç” isimli kitaptan sonra, bir şekilde benzer noktaları olan “Uçurtma Avcı” sını okudum. Garip bir tevafuk oldu diyebilirim. İlkinde, Kafkasya’nın Çarlık Rusya tarafından işgal edilmesi sonucu yaşanan bir dram; ikincisinde Afganistan’ın Sovyet Rusya tarafından işgal edilmesinden sonra yaşanan dramlar…
GÜL AYASOFYA
İzzet’im gözyaşım akar derine
Bin selâm Fatih’e ve askerine
Ulaşsın dünyanın dört bir yerine
Hafızların sesi bal Ayasofya
ZORUNLU GÖÇ (KAFKASYA’NIN DRAMI)
Kafkas toplulukları nasıl baş eğmediler ise Ruslar da emellerinden vazgeçmediler. Her fırsatta büyük kitlesel göçlere sebep oldular. Bu göçler sırasında yüz binlerce kadın, çocuk, yaşlı açlıktan ve ağır şartlardan telef oldu. Aileler parçalandı. Akrabalar birbirinin izini kaybettiler.
AYAĞINDA KUNDURA
Genelde uzun yazılar yazıyorum. Pek ilgi görmediğini bile bile yazmaya devam ediyorum. Oysa bir slogan yazdığımda veya bir resim paylaştığımda çok daha fazla ilgi görüyor.
İNGİLİZ OYUNLARI
Tarihimizden ders alalım. Ayrışmak bize ancak felaket getirir. Bu zor zamanda da gördük ki Türkiye’nin gücü, sadece maddi değil; aynı zamanda, her birinin yüreği Kaf Dağı kadar büyük olan insanlarıdır. Dar günde bütün sıkıntıları, birlik olarak, aşma kabiliyetidir. Dünyanın dev güçlerinin inim inim inlediği bir ortamda dimdik ayakta olmamızın başka bir açıklaması var mı?
PAYLAŞMAK GÜZELDİR
Diyebilirim ki; dedemi en mutlu gördüğüm zamanlar, bu zamanlardı. Birine yardım etmenin insana garip bir mutluluk verdiğini ilk onda görmüştüm.
DENİZE ATILAN MEKTUP ÜZERİNE
Renkli görsellere desteklenen bu güzel masal kitabı okunmaya değer âcizane kanaatimce. Bilhassa büyüklerin okuyup küçüklere anlatması veya okuma çakındaki çocuklara okutması gerektiğini düşünüyorum.
GELECEĞE DOKUNMAK
Gelecek farklı. Geleceğe dokunmak mümkün. Onu kurgulamak, değiştirmek, yapılandırmak mümkün. Elbette kaderin ve beklenmedik gelişmelerin etkisi de var lakin insan iradesinin etkisini de unutmamak lazım.
ÖNCE KENDİMİZİ DÜZELTELİM
Kendi kötülüğümüz bize iyi niyet gibi görünürken; başkanının iyiliğini bile kötüye yorarız. Öte yandan kendi malımız bize az görünürken; başkasının malında olur, her daim gözümüz.
KARARSIZLIK
En kötü karar bile, kararsızlıktan çok daha iyidir. Kararsızlık, fırtınalı denizde küreksiz, yelkensiz tekneyle seyahat etmeye benzer. Nereye savrulacağını kimse bilemez.
KADİM BİR MEKTEPTİR ANADOLU
Şimdi yepyeni sürgünlere gebe Anadolu. İnsanlık bahçesinin bu nadide seyir terasından taptaze umut serpmek üzere olduğumuz günümüzde, daha kararlı olmalıyız. Daha dinamik ve daha heyecanlı…
AĞA YÜZME BİLMİYOR!
Bu sefer her şeyi ben söylemek istemiyorum. Eğer bu yazıyı okuduysanız, lütfen şu soruya bir cevap yazın: Sizce ağa ne yapmalı, basının saldırıları karşısında nasıl bir tavır takınmalı, bu sorunu nasıl çözmeli?
KESENİZE BEREKET!
Çarşıda, pazarda, alışverişte bolca kullandığımız “Kesenize bereket” deyiminin anlamını ve hikâyesini biliyor musunuz? Bilen biliyor ya ben yine de yazayım:
KALP ÇİZEN LEYLEKLER (Öykü)
Bir yanım öğretmenlik, sınıf yönetimi, otorite derken; diğer yanım içimizdeki çocuk, her zaman ders işlenir ama leylekler her zaman tepemizde bu güzelliği sunmaz, diyordu.
KORONALI GÜNLERDE GELENKSEL OYUNLAR VE “HARMANBİŞ” ÜZERİNE…
(Kitaplarla Her Salı 20) *** Dünya hayatı bir tür oyun ve eğlence midir? Siz bu konuda ne düşünürsünüz? Oyundan kasıt elbette ki birilerinin başına […]
FARKINDALIK (Deneme)
Güçlükler, bazen köpek gibidir. Korkarsan, saldırır. Takmazsan, yanından geçer gider. Üstüne gidersen nice başarılara ulaşmak için bir basamak bile olabilir.
SANCILI DÖNEMEÇTE İNSAN…
Tarık Buğra yakın tarihimizi, romanlarında ele aldığı sıradan Anadolu insanının bakış açısıyla, çok doğal bir şekilde işlemiştir. Diyebilirim ki, yakın tarih siyasi hayatımızı işleyen romanları ile ünlü yazarlar Yakup Kadri ve Kemal Tahir’den çok daha gerçekçi ve halkçı bir geleneği temsil ediyor Tarık Buğra.
YANA YANA GELDİM BEN
Tuna içime aksa ürker kıraçlığıma
Kudret helvası indi yetmedi açlığıma
Bütün ilimler şahit ezeli hiçliğime
Cennet bahçelerinden ine ine geldim ben
ÖZÜR DİLERİM
İzzet’im tek lüksüm süslü sözlerim
Geçmişi andıkça tutmaz dizlerim
Yırtık suratımı kendim yüzlerim
Kaybettim turayı özür dilerim
AYLAYNIRLI KIZLARIMIZ
“Şeytan, zihnimizin kıvrımlarında dolaşıyor, esiri olduk hepimiz. Âdem ile Havva’yı cennetten çıkartan şeytan bizi rahatlıkla alt edebilir. Belki de günümüzde yasaklanmış ağacımız hepimiz için farklıdır.”
DAĞLARIN AMANSIZ YİĞİDİ DELAĞRA
Değerli dostlar, bu hafta değerli bir eğitimci yazar olan Mustafa Aslansofuoğlu’nun “Delağra – Kuyu) isimli romanını okudum. Kitabı okuyana kadar sadece bir roman sanıyordum. Meğerse işin içinde, neredeyse destana yaklaşan efsaneler dizgisi varmış. Bu tür yazıları yazarken, her zaman yaptığım gibi, biraz internet taraması yaptım. Bu konuda yapılmış çalışmalar, belgeseller, şenlikler varmış.
“BÜYÜKLERE HER ŞEYİ AÇIKLAMAK GEREKİR ZATEN.”
Kitabı okuyacak olursanız veya okuduysanız şu soruyu sorun kendinize: Çocuğun çizdiği resimde, fil yutmuş boa yılanının içten ve dıştan görümü mü var; yoksa şapka mı? Vereceğiniz cevap çok önemli. Zira ne kadar büyüdüğünüz, vereceğiniz cevaba bağlı. İçinizdeki çocuğun yaşayıp yaşamadığı da buna bağlı…
MERHABA BEYAZ GEMİ, BENİM, BEN!
Cengiz Aytmatov’un Beyaz Gemi isimli eseri, yayımlandığı 1970 yılından bu güne kadar çok yankı uyandıran, çok konuşulan bir roman. Kurgu olarak roman olsa da uzun bir öykü tadında olan Beyaz Gemi; masalla gerçeği, efsane ile hakikati birleştiren bir eser.
MİSTİSİZMSİZ İNANÇ VE ATEİZMSİZ BİLİM…
Aliya, hayatı boyunca batı kapitalizmine karşı İslam dünyasının birliğini ve kalkınması savundu. Her zaman ve her neslin önünde, İslam’ın mesajlarını gerçekleştirme görevi durduğuna inanıyordu.
DEDİM DEDİ
Dedim adın nedir dedi korona
Dedim zalım mısın dedi ki çok, çok
Dedim kime çektin dedi şarbona
Dedim durmaz mısın dedi ki yok, yok
SEVDA SAVAŞINDA ‘ŞEMŞİR’ OLMAK
(Âşık Feymani’nin “Sevdiğim” İsimli Şiirine Dair…)
Şiir ve şair üzerine söylenecek o kadar şey var ki… Düşündüklerimin özetinin özetini sizlerle paylaştım. Yeterince doğru ifade ettiğim konusunda da emin değilim üstelik. Şiirin manası, şairin karnındadır, demişler. Şüphesiz herkesin kendince çıkaracağı bir anlam vardır.
EVDE KAL!
Bir kuru öksürük, yüksek hararet
İnsandan insana yayılır illet
Sağlıklı bir nefes en büyük nimet
Eksik kalsın birkaç işin evde kal
KORONAYA ÇAĞRI
Allah’ını seviyorsan
Yiyip içip doymuyorsan
İlla kurban istiyorsan
Al Tramp’ı verme geri
İMANLI VE ÇILGIN BİR MİLLETİN HİKÂYESİ: ÇANAKKALE
Çanakkale, tarifi kelimelerle mümkün olmayan bir kahramanlık destanı. Bir milletin, hayat hakkına tecavüz eden yamyamlarla, amansız mücadelesinin gerçek öyküsü. Eğer elde o kadar kayıt, belge, şahit ve görüntüler olmasaydı kim inanabilirdi ki bütün bunlara…
DEDE KORKUT ÇIKAGELSE…
Özellikle hassas dönemlerden geçtiğimiz bu günlerde; yine bir yerlerden çıkagelse de bize güzel nasihatlerde bulunsa, soy soylayıp, boy boylayıp dualar etse. Bize moral verse… Ne güzel olurdu, değil mi?
OTUZ ÜÇ YİĞİT
Bin yıldır dünyaya vermişiz nizam
Çakallar kesemez bizlere ahkâm
İzzet’im beklerim sabırla sıram
Korkuları kırdı otuz üç yiğit
GENÇLİK NEYSE GELECEK DE ODUR!
Bu eser onun yaşamdan ve tecrübelerinden ortaya çıkmış çok önemli bir kaynaktır gençler için. Her bir sözün altında büyük bir tecrübe ve samimiyet var. Belki de bu sebepledir ki bir roman veya hikâye olmadığı halde bu kadar büyük ilgiyle karşılanmıştır.
İYİLER ÖLMESİN!
İyilik ve merhamet üzerine derin tefekkür içeren İyilik Üzerine, Mustafa Kutlu’nun bütün eserleri gibi aslında bizi bize anlatmaktadır. Yukarıda adı geçen dört kahramanın sergüzeştlerini ve birbirleri ile tanışma hikâyelerini, birbirleri için onca yapılan iyilikleri güzel bir örneklik bağlamında sunuyor bize eser.
SUMBAS’TA GEZİNTİ
En nâzenin hâliyle Sumbas’ta batar güneş
Karşıdan ay görünür bakarlar kardeş kardeş
SÜLEYMAN EFENDİ’NİN NASIRI VE GARİP BİR ŞAİR
Ünlü hikâye yazarımız Sait Faik Abasıyanık, Orhan Veli Kanık hakkında şu ibretlik sözleri söyler ki, bu sözler aslında şairin yaşam özetidir: “Üzerinde en çok durulmuş, zaman zaman alaya alınmış, zaman zaman kendini kabul ettirmiş, tekrar inkâr, tekrar kabul edilmiş; zamanında hem iyi hem kötü şöhrete ermiş bir şair”
İÇİNDE EYLÜL BİRİKTİREN KADIN VE EYLÜL YÜKLÜ BİR DERVİŞ
“Eylül çağırıyor beni. Her sene eylüller çağırır zaten. Yine eylül gelir, saçlarımıza eylül düşer.” diye başlıyor öykü. Bir garip duygu sarmalının öyküsü: İçinde Eylül Biriktiren Kadın.